Kolejne szkoły znikną z mapy Podkarpacia. Niż demograficzny wymusza na samorządach reorganizację placówek oświatowych

Szczególnie widoczne jest to w małych miejscowościach. Rodzi się coraz mniej dzieci, a ponadto część rodziców zapisuje swoje pociechy do szkół w pobliskich miastach lub w większych miejscowościach, będących siedzibami urzędów gmin.

Zgodnie z prawem oświatowym każda szkoła może zostać zlikwidowana przez organ prowadzący do końca danego roku szkolnego, o ile organ ten zapewni uczniom możliwość kontynuowania nauki w innej placówce tego samego typu. Samorząd szczebla gminnego czy powiatowego jest zobligowany do wcześniejszego powiadomienia o zamiarze likwidacji rodziców, uczniów i kuratora oświaty. Zawiadomienie musi zostać wysłane co najmniej na 6 miesięcy przed datą planowanej likwidacji.

Do Kuratorium Oświaty w Rzeszowie wpłynęło 14 wniosków o likwidację placówki oświatowej. Kuratorium do tej pory wydało 5 pozytywnych opinii, jedną negatywną, a 8 jest procedowanych i do końca minionego tygodnia nie była jeszcze znana opinia kuratorium.

Od nowego roku szkolnego nie będzie szkoły filialnej i przedszkola w Jamnicy oraz szkoły filialnej w Zapoledniku w gminie Grębów, Podkarpackiego Centrum Kształcenia Ustawicznego w Mielcu oraz Szkoły Podstawowej nr 7 w Sanoku.

– We wszystkich pięciu pozytywnie zaopiniowanych przypadkach, podstawową przyczyną likwidacji są kwestie demograficzne

– przekazał nam Marek Kondziołka, zastępca dyrektora Wydziału Rozwoju i Wsparcia Edukacji Kuratorium Oświaty w Rzeszowie.

W gminie Grębów jest 7 szkół podstawowych. Przestają funkcjonować dwie filie. W Jamnicy szkoła już nie funkcjonuje w obecnym roku szkolnym, bo nie było ani jednego ucznia. Natomiast w Zapoledniku uczy się 119 dzieci.

– Od 1 września nadal będą uczyć się w tym samym budynku. Zmieni się tylko szyld. Zamiast Filialna Szkoła Podstawowa w Zapoledniku będzie Szkoła Podstawowa w Grębowie. Zapolednik to nazwa przysiółka Grębowa. Szkoła znajduje się na ul. Dolańskich. W tym przypadku to tylko kosmetyczna zmiana, ponieważ ta filialna szkoła stała się inną lokalizacją tej macierzystej. Dla uczniów i rodziców oraz pracowników nic się nie zmieniło. Nie mieliśmy żadnych protestów

– tłumaczy Beata Kwiecień, inspektor ds. oświaty w UG w Grębowie.

Szkoła filialna w Jamnicy istniała już tylko statystycznie od 2015 roku.

– Było po dwoje, troje dzieci w klasach, były łączenia, budynek niszczał nam, więc przeznaczyliśmy na żłobek

– dodaje.

Czym samorządy argumentują likwidację szkół?

- Organy prowadzące, oprócz determinujących sprawę kwestii demograficznych, często wskazywały, m.in. na działania zmierzające do poprawy dzieciom warunków kształcenia, wychowania i opieki i związane z tym wyrównywanie szans edukacyjnych, czy też racjonalizację w organizacji sieci szkół i przedszkoli na swoim terenie. Niektóre organy prowadzące informowały także, że ich działania aprobowała miejscowa społeczność

– informuje Katarzyna Kwiatanowska – Rodkiewicz, rzecznik kuratorium.

- Kurator oświaty opiniuje przyszłą likwidację szkoły/ placówki, a nie zamiar likwidacji, co oznacza, że pozytywna opinia kuratora jest koniecznym warunkiem zakończenia likwidacji z dniem 31 sierpnia roku, w którym likwidacja miałaby nastąpić

– dodaje rzeczniczka.

Negatywną opinię – jak do tej pory - kuratorium wyraziło w przypadku Medycznej Szkoły Policealnej w Mielcu. Dlaczego kuratorium nie zgadza się na zamknięcie szkoły?

– Jeżeli chodzi o Policealną Szkołę Medyczną w Mielcu, organ prowadzący wskazał jako przesłankę likwidacji zmniejszającą się liczbę słuchaczy. Ta tendencja okazała się niejednoznaczna i Podkarpacki Kurator Oświaty wydał negatywną opinię w sprawie zamiaru likwidacji tej jednostki edukacyjnej

– wyjaśnia rzeczniczka KO.

W przypadku 8 kolejnych wniosków nie ma jeszcze opinii kuratorium. Gmina Dydnia zamierza zlikwidować dwie szkoły w Niewistce i Obarzymie, a Gmina Cieszanów – punkt przedszkolny w Kowalówce oraz szkołę i punkt przedszkolny w Niemostowie. Inne wnioski o likwidację dotyczą Centrum Kształcenia zawodowego w Radymnie, Szkoły Policealnej nr 8 w Rzeszowie oraz Technikum nr 1 w Oleszycach.

- Podkarpacki Kurator Oświaty każdorazowo bardzo skrupulatnie analizuje zamiar likwidacji lub przekształcenia szkoły/ placówki. Odnosi się do konkretnych przepisów nakładających na jednostki samorządu terytorialnego rozmaite obowiązki wynikające z realizacji zadań oświatowych, czuwając przede wszystkim nad zapewnieniem uczniom warunków zgodnych z zasadami pobierania nauki w publicznych szkołach. Może brać pod uwagę również opinię lokalnej społecznośc

i – podkreśla Katarzyna Kwiatanowska – Rodkiewicz.

W gminie Dydnia szkoły trzyklasowe z oddziałem przedszkolnym w Niewistce i Obarzymie w tym roku już nie funkcjonują, ale proceduralnie zostaną zlikwidowane z dniem 31 sierpnia br. Obie były prowadzone przez stowarzyszenie. W poprzednich latach było po jednym, dwoje dzieci, a nawet zdarzały się oddziały, że nie było ani jednego ucznia.

– 1 września nie było ani jednego ucznia w obydwu szkołach. Rodzice dzieci, które uczęszczały do tych szkół, od 1 września posłali je do szkoły w Dydni. Podjęta decyzja o likwidacji wynikała z decyzji rodziców. Dzieci są dowożone do szkoły w Dydni. Mamy duże doświadczenie w dowozie uczniów, sprawnie wszystko działa. Nie mamy ze strony rodziców skarg

– mówi Jolanta Bieda, dyrektor Zespołu Obsługi Szkół Gminy Dydnia.

W poprzednich latach w gminie Dydnia zostały zlikwidowane 4 szkoły. Wszystkie budynki szkolne zostały zagospodarowane z przeznaczeniem na dom seniora, dom środowiskowy, świetlice prowadzona przez GOK, biblioteki, koła gospodyń wiejskich i straże ochotnicze.

W gminie Dydnia funkcjonuje Zespół Szkół w Niebocku z przedszkolem, SP w Końskiem, SP w Jabłonce, SP w Dydni, SP w Wydrnej (klasy I-III z oddziałem przedszkolnym), SP w Grabówce (struktura I- III z oddziałem przedszkolnym), samorządowe przedszkole w Dydni oraz Szkoła Muzyczna I stopnia w Dydni.

Rzeczniczka KO tłumaczy, że wiążące dla organu stanowiącego stanowisko kuratora w sprawie likwidacji szkoły lub placówki nie może naruszać samodzielności gminy w zakresie wykonywania jej własnych, obowiązkowych zadań publicznych w dziedzinie oświaty.

- Praktyka wskazuje, że oświatowa polityka kadrowa jednostek samorządu terytorialnego stanowi ważny aspekt w kontekście podejmowanych zmian w sieci szkół i placówek, przy czym wyłączną kompetencję w zakresie decyzji o zatrudnieniu lub zwolnieniu pracownika szkoły posiada dyrektor szkoły lub placówki, bez względu na to, czy zajmuje on stanowisko pedagogiczne czy nie

– wyjaśnia Katarzyna Kwiatanowska – Rodkiewicz.

W roku szkolnym 2021/22 na Podkarpaciu zlikwidowano 31 szkół, a w 2022/23 – odnotowano 15 takich przypadków.

- Likwidacje w kolejnych latach nie cechują się jakąś prawidłowością, co do ich liczby i przesłanek

– zaznacza rzeczniczka KO.
Bądź na bieżąco i polub nas na Facebooku: